Rysowanie okręgów – rysowanie koła

Rysowanie okręgów – rysowanie koła

Do wykreślania okręgów o małych promieniach używa się cyrkla zerownika. Na niektórych rysunkach takimi małymi okręgami oznacza się główne punkty lub punkty przecięcia się odcinków, okręgów i promieni.

Kreślenie cyrklem: a) posługiwanie się zerownikiem, b) oznaczanie kółeczkiem punktów przecięcia się odcinków.

Na rysunku  a przedstawiono sposób posługiwania się zerownikiem, którego igła powinna być ustawiona w punkcie przecięcia się odcinków lub łuków i w pozycji prostopadłej do płaszczyzny papieru. Przed wykonaniem kółeczka na arkuszu papieru należy najpierw sprawdzić na osobnej kartce, czy rozstawienie cyrkla zerownika jest prawidłowe i czy grubość linii okręgu jest właściwa. Nie należy dawać zbyt dużej ilości tuszu do zerownika, gdyż może on spływać na papier w postaci kleksa.

Na rysunkach, w których punkt przecięcia się odcinków jest oznaczony kółeczkiem o bardzo małym promieniu, przy wykreślaniu tuszem nie prowadzimy grafionu przez ten punkt, lecz tylko do zarysu kółeczka tak, aby tusz nie zalał jego wnętrza i aby nie powstała plama (rys. b).

Na rysunkach wykonywanych grubymi liniami prostymi lub łukami punkty główne, które chcemy przedstawić w postaci małych okręgów, kreślimy zerownikiem i przez ich środek -z pominięciem kółeczka jako punktu głównego – przeprowadzamy linię symetralną, a następnie wykreślamy po jej obydwu stronach, w odległości równej promieniowi małego okręgu (środka), dwie linie równoległe, które wypełniamy tuszem. Sam punkt główny, który stanowi mały okrąg, pozostawiamy jasny.

Konstrukcja pomocnicza przy wykreślaniu odcinków i łuków
Konstrukcja pomocnicza przy wykreślaniu odcinków i łuków.

Ten sposób rysowania punktów głównych stosujemy przeważnie w dużych rysunkach technicznych, tablicach poglądowych, plakatach i wykresach w celu właściwego umiejscowienia przecięć lub ważnych oznaczeń.

Gdy łuki lub okręgi są styczne do siebie lub do odcinków prostej i są wykreślane linią grubą, posługujemy się konstrukcją pomocniczą, rysując luki i odcinki o podwójnym konturze, a następnie wypełniamy je tuszem.

Wykreślanie stycznych do luków oraz linii grubych
Wykreślanie stycznych do łuków oraz linii grubych.

Na rysunkach a i  c przedstawiono prawidłowy sposób wykreślania odcinka stycznego do łuku, zaś na rysunku b błędne konstrukcje tego samego rysunku. W podobny sposób wykreślamy w tuszu odcinki linii grubych, rysując oś środkową, a po jej obydwu stronach linie w tej samej odległości (rys. d).